Βίνιανη, το σύμβουλο της σύγχρονης Ελληνικής μας Ιστορίας, που ο διακαής πόθος του λαού, για ανεξαρτησία και ελευθερία, πήρε εδώ σάρκα και οστά, μες τη φωτιά του 2ου Π. Πολέμου, στις 10 Μαρτίου του 1944. Το πρώτο χωριό της Ευρώπης, που θεμελίωσε τις βάσεις μιας οργανωμένης κοινωνίας, κάτω από το κατοχικό άξονα. Εδώ στην ελεύθερη Ελλάδα, ιδρύθηκε η Πολιτική Επιτροπή Εθνικής Απελευθέρωσης (Π.Ε.Ε.Α), ο πρόδρομος μιας ανεξάρτητης κυβέρνησης από ξένους προστάτες, για τα δίκαια του λαού που τόσο είχε ανάγκη. Το Ιστορικό σχολείο του χωριού, που σήμερα λειτουργεί ως Μουσείο Εθνικής Αντίστασης, φιλοξένησε το όραμα μιας νέας αρχής, μιας κοινωνίας πρωτόγνωρης για την εποχή εκείνη αλλά και της σημερινής. Ο Ε.Λ.Α.Σ. (Ελληνικός Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός) εγγυητής, με πρωτοκαπετάνιο τον Άρη Βελουχιώτη, απελευθέρωνε την Ελληνική Ύπαιθρο και αέρας ελευθερίας έπνεε στα Ελληνικά βουνά.

-Κάθε χρόνο Μάϊο μήνα, γίνονται γιορταστικές εκδηλώσεις απο τον δήμο Βίνιανης προς τιμή του Ιστορικού γεγονότος (για ακριβή ημερομηνία, ώρα και πρόγραμμα, ελέγξτε τις εκδηλώσεις μας). Την Άνοιξη που η Βίνιανη ομορφαίνει πιότερο, μπορείτε να θαυμάσετε παράλληλα την αρχοντιά της, τα αρχοντικά της που φιλοξένησαν τους πρωταγωνιστές της, εκεί, κόντρα στο χρόνο. Λίγοι μένουν πια στο χωριό μετά τον καταστροφικό σεισμό της 6ης Φεβρουαρίου 1966 που συγκλόνισε την Ευρυτανία, οι οποίοι εγκαταστάθηκαν στο νέο τους χωριό, Ν. Α. στα Λιβάδια Βίνιανης. Στον λόφο του Άι Γιώργη, υπάρχουν λείψανα αρχαίου φρουρίου, του ενός από τα δύο. Επίσης, κοντά στο νεκροταφείο του χωριού, έχουν βρεθεί από τους κατοίκους θραύσματα αρχαίων αντικειμένων κάποιας ξεχασμένης πολιτείας.

 
www.evrytania.eu